Bohaterami książki są orędownicy, do których zgodnie z tradycją Kościoła Katolickiego wierni odwoływali się w sprawach trudnych, prosząc ich o pomoc i wstawiennictwo, szczególnie w przypadku zarazy. Ukazuje odzwierciedlenie w malarstwie i rzeźbie sakralnej (obrazy ołtarzowe i malowidła ścienne; figurki w kapliczkach przydrożnych; figury w kościołach, płaskorzeźby) kultu trojga patronów chroniących przed epidemiami od drugiej połowy XVII w. do końca XIX w.

Spis treści. Od Redakcji. POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa - Na Jubileusz. Roman Dzioboń - Kyrdel. AKTUALIA Marcin Jagła - Czas Jubileuszu. Ewa Dworska - Renesans produktów regionalnych. PRZESZŁOŚCI MIASTA Wojciech W. Wiśniewski - Nieznany widok Nowego Targu z 1851 r. Rysunek kościoła św. Anny Macieja Bogusza Zygmunta Stęczyńskiego. Adolf Szpytma - Miejska cegielnia i wapiennik w Nowym Targu. Kazimierz Samolej - Budowa kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Targu. Elżbieta Marszałek-Plewa - NZPS "Podhale" i Zakładowy Dom Kultury w Nowym Targu. Z PRZESZŁOŚCI REGIONU Stanisław Kostka Michalczuk - Ocalona przeszłość Niedzicy. Mieczysław Hisztin - Powiat nowotarski w 1939 roku. Marek Stanisław Fryźlewicz - Obraz życia codziennego w Nowym Targu i powiecie nowotarskim pod okupacją hitlerowską w latach 1939 ľ 1940 w świetle "Urzędowych obwieszczeń Wehrmachtu i Zarządu Cywilnego na powiat Nowy Targ". Stanisława Trebunia-Staszel - Niezwykły czas zaślubin. Obrzędowość weselna na Podhalu. Maciej Bilek - Historia aptekarstwa w Rabce-Zdroju. NOVIFORIANA Stanisław Apostoł - Nazwa tego miasta ma być Nowy Targ. DOKUMENTY Władysław J. Skalski - Pracownicy - byli pracownicy - tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa. Andrzej Wyszyński (funkcjonariusz SB, następnie kontakt operacyjny "Turbacz" NS-6993). Władysław J. Skalski - Plutony specjalne ZOMO podczas pierwszej pielgrzymki Ojca Św. Jana Pawła II do Polski. Marek Rusin - Księgi wieczyste - od księgi papierowej do księgi elektronicznej. PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA Maria Giłka - Wspomnienie o Ludwiku Mrugale. BIOGRAFIE, PORTRETY Jacek Szpytma - Ksiądz Józef Kaczmarczyk. Ryszard Marian Remiszewski - Pietrowe Rabczyce. Stanisław Kostka Michalczuk - Ryszard M. Remiszewski - dla gór i dla nas. KRONIKA NOWOTARSKA Zofia Giełczyńska, Tadeusz Watycha - Kronika Nowego Targu i powiatu nowotarskiego Rok 2006. LISTA NIEOBECNYCH Irena Łukaszka - Pominęli się. RECENZJE Krystyna Góźdź - Słowo i obraz. Nowy Targ w dokumencie archiwalnym. Anna Mlekodaj - Bukowina Tatrzańska. Czasy - ludzie - wydarzenia. Krzysztof Koper - Nowy Targ. Obrazki z miasteczka dwóch kultur. BIBLIOGRAFIA Marian Kozielski - Bibliografia Podhala, Spisza i Orawy za rok 1998. Marian Kozielski - Bibliografia Podhala, Spisza i Orawy za rok 1999. Marcin Jagła - Autorzy i artykuły "Almanachu Nowotarskiego" w latach 2002-2006.

Od Redakcji 1. Słowo od Redakcji – prof. dr hab. Stanisław A. Hodorowicz Poezja 2. Wanda Szado-Kudasikowa – Myśli wiosenne 3. Krzysztof Kokot – Krzok Ku Niepodległej 4. Królowa Polski Niepodległej 5. Ryszard M. Remiszewski – Julian Jerzy Teisseyre – wzbudzał ducha narodowego górali Orawy i Spisza 6. Jan Kuchta – Schyłek wojny i powstanie Niepodległej Polski 7. Marek Fryźlewicz – Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. oraz jej rozwój do 1928 r. w świetle wykładu Aleksandra Janowskiego pt. „Po 10 latach niepodległości” 8. Jacek Waksmundzki – Legioniści z Waksmunda 9. Marek Fryźlewicz – 20-lecie odzyskania niepodległości w Nowym Targu w 1938 r. – „Podhale dla armii” 10. Stanisław Watycha – Sierżanta Franciszka Watychy droga do niepodległości 11. Stanisław A. Hodorowicz – O działalności Polskiego Komitetu Opieki Społecznej w Bukowinie Tatrzańskiej na podstawie wspomnień i zapisków Andrzeja Hodorowicza 12. Jacek Waksmundzki – Ksiądz Józef Fudali – wierny Ojczyźnie Z przeszłości miasta i regionu 13. Ks. Andrzej Fryźlewicz – Obraz parafii pw. Przenajświętszej Trójcy w Czarnym Dunajcu w świetle wizytacji parafii z 1608 r. 14. Grzegorz Zamoyski – Wieś Niwa w metryce józefińskiej 15. Andrzej Skorupa – Zabytkowa architektura sakralna na Polskim Spiszu. Część II. Kaplice i kapliczki 16. Ks. Zbigniew Płachta – Inwentaryzacja zabytków kościoła św. Anny w Nowym Targu według stanu na rok 1930 17. Andrzej Rajski – 62 lata Sekcji Operacyjnej Nowy Targ Grupy Podhalańskiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego 18. Urszula Hanula – Od benedykcji do konsekracji kościoła pw. św. Jana Pawła II w Nowym Targu Prace i studia etnograficzne 19. Stanisława Trebunia-Staszel – „I w chłopskiej piersi Polska chce być”. Idea Niepodległej w podhalańskim ruchu regionalnym 20. Franciszek Fryźlewicz – Stan i perspektywy rozwoju owczarstwa w województwie nowosądeckim oraz wybrane problemy owczarstwa górskiego w latach 80. XX wieku 21. Ewa Kocój – Śladami ostatnich wędrujących pasterzy karpackich. Raport z wiosennego redyku rodziny Szczechowiczów (kwiecień 2018) Miscellanea 22. Stanisław A. Hodorowicz, Maciej Hodorowicz – Przyjaźń Pamiętniki, relacje, wspomnienia 23. Jan Hajnos – Kresowe korzenie mojej rodziny 24. Tadeusz Domin – Wspomnienia z okresu okupacji hitlerowskiej. Część II 25. Jan Gryglak – Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część IV Biografie, portrety 26. Joanna Gronkowska, Stanisław A. Hodorowicz – Wojciech Tylka-Suleja – słynny przewodnik tatrzański 27. Dawid Golik – Pamięci Władysława Borzęckiego-Mocarnego 28. Zofia Sokołowska – Jan Szostek – pedagog, dyrygent, miłośnik muzyki organowej i śpiewu chóralnego 29. Monika Groń – „Trzeba z pokorą przyjąć to, co los nam przynosi” – wywiad ze Stanisławą Gołdyn, poetką z Ochotnicy Dolnej 30. Maciej Fryźlewicz – Pierwszy medalista olimpijski z Nowego Targu – wywiad z Dawidem Kubackim Lista nieobecnych 31. Jacek Waksmundzki – Ksiądz kanonik Franciszek Truty *1939 – †3 X 2017 32. Jacek Waksmundzki – Ksiądz prałat Wojciech Bryja *1 I 1945 – †4 X 2017 – baca dobry 33. Marek Fryźlewicz – Antonina Ozorowska (1930–2018) – wierna Bogu i kościołowi, rodzinie, Ojczyźnie i człowiekowi w potrzebie 34. Mariusz Foryt – Franciszek Pyzowski (1936–2018) – lekarz weterynarii, społecznik, człowiek wielkiego serca Recenzje 35. Lucyna Czubernat – O „Wypominkach rodzinnych” Bogdy Borowicz Kronika nowotarska 36. Milena Pilarska, Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska

Spis treści: Stanisław A. Hodorowicz – Pożegnanie Marka Fryźlewicza podczas Mszy św. w dniu Jego pogrzebu, Wanda Szado-Kudasikowa – Markowi, Krzysztof Kokot – Ku gwiazdom, Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU: Maciej Downar Zapolski – Nowotarski Kopiec 1910–2020, Piotr Skucha – Wieża wodna na stacji kolejowej w Nowym Targu na tle innych zabytków kolejnictwa oraz inicjatyw promujących dziedzictwo kolei żelaznych w Małopolsce, Andrzej Skorupa – Zarys dziejów Polskiego Spisza do roku 1945, Barbara Zgama – Orawa w granicach Rzeczypospolitej… W 2020 roku minęło sto lat, Adam Sawina – Znane i nieznane wydarzenia kampanii wrześniowej i okupacji w rejonie Raby Wyżnej i Skawy, Krystyna Kachel – Z kart historii Teatru Lalek „Rabcio” w Rabce-Zdroju, SKRZYNIA Z POEZJĄ Wanda Szado-Kudasikowa – Nasturcjowy pożar, Izabela Wójcik – *** Serdusko do Tobie, Izabela Wójcik – Puste gorsety, Krzysztof Kokot – Rogoźnik, Joanna Słodyczka – W tyk rabiańskik lasach, Renata Lipkowska – Zanim usnym, Elżbieta Kolusz – Zima w Nowym Targu, Robert Kowalczyk – Zimowa pocztówka z Orawy, PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE: Ks. Jan Czesław Krupa Krupiński – Pochodzenie nazw geograficznych Podhala, Stanisława Trebunia-Staszel – „Wojna odebrała im radość”. Mieszkańcy Szaflar w świetle materiałów etnograficznych niemieckiej badaczki Ingeborg Sydow, Ewa Piszczek – Współczesne „cepowiny” na Podhalu jako widowisko. Na podstawie badań w Białce Tatrzańskiej Dorota Wójciak – W wigilijną noc pod Turbaczem. Kilka refleksji z badań etnograficznych, Marek Fryźlewicz – Kuśnierstwo – tradycyjne rzemiosło nowotarskie na przykładzie firmy kuśnierskiej Jana Mieczysława Guziaka, Franciszek Fryźlewicz – Tradycja i współczesność w owczarstwie górskim, MISCELLANEA: Stanisław A. Hodorowicz, Maciej Hodorowicz – Refleksje o wolności, Anna Gródek – Znalazłam klucze i spróbowałam otworzyć nimi drzwi – rozmowa z projektantką mody Anetą Larysą Knap, Bogusława Łazarska – Międzyszkolny Przegląd Recytatorski im. Katarzyny Kracik, Katarzyna Put – Projekt „Owca w mieście” – śladami historii, kultury i tradycji pogranicza polsko-słowackiego Nowy Targ – Kieżmark. PAMIĘTNIKI. WSPOMNIENIA. PORTRETY: Joanna Gronkowska, Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – O Wojciechu Tylce Sulei – słynnym przewodniku i ratowniku tatrzańskim z okazji 150 rocznicy urodzin Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – Maciej Gąsienica Sieczka – jeden z pierwszych i najlepszych przewodników tatrzańskich, Ryszard M. Remiszewski – Jakub Królczyk. Był jak Nikifor w świecie baśniowych metafor, Stanisław Kracik – O mojej Mamie Katarzynie – obrazy zapisane w pamięci serca Antoni Łopata – Helena Łopata – wspomnienie o góralce, która w AGH matematyki i mechaniki uczyła, Celina Sordyl – Krwawa Wigilia we wspomnieniach Anny Ligęzy, Arkadiusz Stefaniak-Guzik – Tragiczne losy schroniska na Lubaniu w pamięci Wiesława Dziewolskiego (1923–2008), Ryszard M. Remiszewski – Piotr Borowy: przypowieść o tym, dlaczego Spisz, Orawa i Czadeckie garną się do Rzeczypospolitej, LISTA NIEOBECNYCH: Stanisława Trebunia-Staszel – Aleksandra Szurmiak-Bogucka, Anna Szopińska – Bogusław Giełczyński – wzór urzędnika, strażaka, pasjonata historii, Marcin Jagła – Odszedł burmistrz Marek Fryźlewicz, Franciszek Szlaga – „Służył z wielką pokorą Bogu i ludziom”. Wspomnienie o ks. Andrzeju Fryźlewiczu, Beata Zalot – Piotr Grzesik (1968–2020) – „Przypadek jest pseudonimem Boga”, Zofia Sokołowska – Jan Mikołajski (1941–2020), Anna Szopińska – Stanisław Watycha (1954–2020) – nowotarżanin, solidarnościowiec, społecznik, RECENZJE: Lucyna Czubernat – O monografii Raby Wyżnej Adama Sawiny, Beata Zalot – „Lud zdolny do życia. Górale podhalańscy w oczach niemieckiego okupanta”, Stanisławy Trebuni-Staszel Ks. Kazimierz Wójtowicz – „Skarby Dursztyna” Krystyny Waniczek, KRONIKA NOWOTARSKA: Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska 2019.

Spis treści: POEZJA: Wanda Szado-Kudasikowa – Kościół na Niwie Krzysztof Kokot – Continuum. Z PRZESZŁOŚCI MIASTA I REGIONU: Julian Kowalczyk, Wojciech Groń – 100 lat Oddziału Związku Podhalan w Nowym Targu. Stanisław Apostoł – Jubileusowo śpiewka miastowych Góroli. Nowotarżanie mają głos. Słowo od Redakcji. Katarzyna Pajerska – Mój ojciec Czesław Pajerski. Strażnik historii Nowego Targu. Antoni Nowak – Sprawa spisko-orawska w świetle „Nowości Ilustrowanych” i filmu „Niepodległość”. Antoni Nowak, Mateusz Skupień – Kowaniec. Gorczańska dzielnica Nowego Targu 1346 – 1939. Marek Gruca – Historia sztandaru miasta Nowy Targ. Robert Kowalski – „Pracować wśród swoich i dla swoich”. Okoliczności ufundowania tablicy pamiątkowej poświęconej dr. Janowi Bednarskiemu w stulecie jej odsłonięcia. Andrzej Skorupa – Rzeźba gotycka na Podhalu. Piotr Matoga – Organy w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Orawce. Adam Sawina – Szlak kurierski „Szkoła”. Ryszard M. Remiszewski – Ponadczasowe medale orawskie autorstwa ks. Władysława Pilarczyka. Łukasz Wiater – Krzyże Niepodległości poległych legionistów z Czarnego Dunajca i okolic. SKRZYNIA Z POEZJĄ: Roman Dzioboń - Wakacje; Spiekota Wanda Szado-Kudasikowa – Jesienne Miasto Krzysztof Kokot – Czas teraźniejszy Wanda Czubernatowa – Leśno Pani; Listecek w jesieni Jerzy Maria Kiersztyn – Orawie; Przychylę zapiszę Renata Lipkowska – Jesienna muzyka; Bukiet Joanna Słodyczka – Refleksja z orzechem. PRACE I MATERIAŁY ETNOGRAFICZNE: Małgorzata Wesołowska – Dziko rosnące rośliny w diecie dawnych mieszkańców Podhala. Małgorzata Wesołowska, Iwona Hodorowicz – Miejsce zwierząt w magii górali Podhala. Beata Zalot – Zanim kamień stracił duszę – rozmowa z dr Justyną Cząstką-Kłapytą Rodzinne świętowanie. Słowo od Redakcji. Stanisława Trebunia-Staszel – Zwyczaje i obrzędy z perspektywy etnologicznej. Maria Kukuc-Frączysta – Wierzenia i praktyki narodzinowe w kulturze podhalańskiej. Dorota Trebunia – Czas zaślubin i wesela. Kilka spostrzeżeń młodej badaczki na podstawie relacji zgromadzonych we wsiach Ciche, Dział, Kościelisko, Poronin i Suche. Ewa Piszczek – Zwyczaje i rytuały funeralne w relacjach najstarszych mieszkańców Podhala. MISCELLANEA: Iwona Hodorowicz, Maciej Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – Bukowiańska karta w dziejach Sanktuarium Matki Bożej Jaworzyńskiej Królowej Tatr. Paulina Dembska-Sięka – Pradawne i współczesne tajemnice odsłonięcia skalnego na Samorodach w Nowym Targu. Krzysztof Miraj – „Głód ziemi” na podhalańskiej wsi a użytkowanie gruntów. Arkadiusz Stefaniak-Guzik, Aleksandra Drab – Górale w III powstaniu śląskim Janusz Stopka – Marzenia olimpijskie. Józef Figura – Janina Tętnowska: Życie kolorami przetykane. Lucyna Czubernat – Szkolnictwo zawodowe wobec przemian cywilizacyjnych na przykładzie Zespołu Szkół nr 1 im. Władysława Orkana w Nowym Targu. PAMIĘTNIKI. WSPOMNIENIA. PORTRETY: Andrzej Buchner – Nowotarski architekt Ludwik Panczakiewicz (1873-1935) i jego słynne kamienice. Iwona Hodorowicz, Stanisław A. Hodorowicz – O Klemensie Bachledzie z okazji minionej 110 rocznicy jego tragicznej śmierci. Arkadiusz Stefaniak-Guzik – Wspomnienie o kapitanie Eugeniuszu Frajdenbergu. Jan Gryglak – Na trzech kontynentach z karabinem w ręku. Część VI. Ryszard M. Remiszewski – Marceli Harasimowicz bywał w Pieninach i na Podhalu. Michał Pietrzak – Cisi bohaterowie. Szkice biograficzne mieszkańców gminy Raba Wyżna walczących o niepodległość Ojczyzny. RECENZJE: Tadeusz M. Trajdos – Kilka spostrzeżeń na temat regionalistyki spiskiej w ostatnich latach. Andrzej Skorupa – Na marginesie książki „Sacrum na płótnie malowane”. Barbara Zgama – Z historii Chyżnego na Orawie – recenzja książki „Chyżne Marii Małysy i Jana Żołny”. Grażyna Krzysztofiak – „Mały królewic” w tłumaczeniu Stanisławy Trebuni-Staszel. Kinga Łapczyńska-Podraza – Kronika nowotarska 2020.

Spis treści Od Redakcji - str. 3 POEZJA Wanda Szado-Kudasikowa - Piękno życia. str. 7 Krzysztof Kokot - Mgła w mieście. str. 8 Z PRZESZŁOŚCI MIASTA Barbara Słuszkiewicz - W miasteczku gospód, knajp, restauracji i domów zajezdnych w okresie od XVIII do połowy XX wieku. str. 9 Michał Sieczka - Poligon C.K. artylerii fortecznej w Nowym Targu. str. 23 Krzysztof Przybyła - Bór na Czerwonem - miejsce wyjątkowe. Historia i współczesność 1925-2015. str. 43 Marek Stanisław Fryźlewicz, Henryk Śmiałkowski - Nadawanie nazw ulicom w mieście w latach 1945-1989. str. 61 Janusz Stopka - Nowotarski (reglamentowany) handel lat osiemdziesiątych XX stulecia. str. 67 Z PRZESZŁOŚCI REGIONU Andrzej Skorupa - Sztuki plastyczne doby baroku na Polskim Spiszu. Część II - malarstwo. str. 67 Dawid Golik - Obsada personalna niemieckiej policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w powiecie nowotarskim w latach 1939-1945. str. 105 Grzegorz Moskal, Michał Rapta - Zegarek od chrzestnej matki. str. 123 Grzegorz Moskal, Michał Rapta - "Pedagodzy" z Kriminalpolizei. str. 141 Lucyna Czubernat - Znaczenie książki i biblioteki w budowaniu powojennej rzeczywistości. str. 165 NOVIFORIANA Marek Stanisław Fryźlewicz - Budowa Powiatowego Domu Kultury w Nowym Targu w świetle archiwalnej prasy. str. 183 Janusz Stopka - Tichonow w Nowym Targu. str. 191 PRACE I STUDIA ETNOGRAFICZNE Anna Trebunia-Wyrostek - Ślady przedchrześcijańskich wierzeń i obrzędów religijnych na Podhalu. Cz. II. str. 195 Katarzyna Ceklarz - Sebastian Flizak (1881-1972) - pionier badań etnograficznych po północnej stronie Gorców. str. 223 Kaja Kajder, Dariusz Nikiel - Antropolodzy pytają o wojnę. O projekcie "Józef Kuraś "Ogień". Historia - pamięć - reprezentacje". str. 233 MISCELLANEA Anna Sinko - Produkujemy czystą energię. Z szacunku do przyrody... w trosce o przyszłe pokolenia. Projekty ZEW Niedzica S.A. w ramach Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR). Akademia Młodego Energetyka. str. 245 PAMIĘTNIKI, RELACJE, WSPOMNIENIA Monika Waksmundzka-Hajnos - Per aspera ad astra - edukacyjna droga wiejskiej młodzieży podhalańskiej dwudziestolecia międzywojennego na podstawie wspomnień profesora Andrzeja Waksmundzkiego. str. 249 Ks. Andrzej Fryźlewicz - Konsekracja ołtarza Niepokalanej w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Targu w świetle pamiętnika Adama Zapiórkowskiego. str. 329. Franciszek Szlaga - Wspomnienie o Nowotarskich Zakładach Przemysłu Skórzanego "Podhale". str. 341 BIOGRAFIE, PORTRETY Ryszard M. Remiszewski - Władysław Ściborowski - lekarz i pierwszy prezes Oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego w Szczawnicy. str. 353 Jacek Waksmundzki - Pułkownik dyplomowany piechoty Stanisław Styrczula-Maśniak. str. 357 Jacek Waksmundzki - Ksiądz Stanisław Marusarz. str. 361 KRONIKA NOWOTARSKA Milena Pilarska - Kronika Nowotarska 2014. str. 365 LISTA NIEOBECNYCH Marek Stanisław Fryźlewicz - Wspomnienie Janka Langera. str. 423 Ks. Władysław M. Zarębczan - Ludźmierski baca - ks. Tadeusz Juchas. str. 427 RECENZJE Bogusław Pachniowski - Czary góralskie. Magia Podtatrza i Beskidów Zachodnich. str. 441.

Eseistyczne rozważania naukowców, ojca i syna, powstawały i dojrzewały przez kilka lat. Zaletą ich zbioru jest to, że ciekawy i oryginalny będzie każdy rozdział, w którym otworzymy książkę. Trudność polega natomiast na tym, że wiele osób dojdzie do pełniejszego zrozumienia dopiero po kilkakrotnym przeczytaniu tekstu.